نشست دو روزهای که در منامه با هدف تامین امنیت دریانوردی و حمل و نقل هوایی منطقه خلیج فارس برگزار شد، در حالی به کار خود پایان داد که در بیانیه پایانی اجلاس، راهکارهایی را برای تقویت توان کشورهای عضو در رویارویی با تهدیدها در این زمینهها ارائه کرد.
نشست منامه عملا برای مقابله با تهدیدات ناشی از رفتارهای جمهوری اسلامی ایران و در شرایطی که منطقه در ماههای گذشته شاهد تشدید تنش میان ایران و عربستان سعودی بوده، برگزار شد.
«کارگروه ورشو برای امنیت دریانوردی و هوانوردی» با میزبانی مشترک آمریکا، لهستان و بحرین، در جریان مذاکرات روزهای دوشنبه و سه شنبه ۲۹ و ۳۰ مهر، راههایی را که دولتها میتوانند در چارچوب ظرفیت ملی خود برای جلوگیری از نشر سلاحهای کشتار جمعی و اجرای پروتکل الحاقی، از طریق کنترل بر محمولهها و تردد دریایی و هوایی انجام دهند، بررسی کرد.
تمرکز دوم این کارگروه بر تنظیم قوانین و نحوه موثر همکاری بینالمللی در زمینه مقابله با گسترش سلاح هستهای بود؛ امری که براساس بیانیه پایانی اجلاس، همه اعضای حاضر در آن اجماع داشتند.
این نشست پیشنهاد کرد که کشورها با بهرهگیری از اشتیاق ایجاد شده کنونی در خصوص لزوم تامین امنیت دریایی و هوانوردی، برنامههای آموزشی، رزمایشهای مستقل یا جمعی و سایر راهکارهای بهبود فضای امن را به صورت پیگیر و در چارچوب تعهدات بینالمللی خود اجرا کنند.
کارگروه منامه همچنین بر اساس پروتکل سال ۲۰۰۵، بر لزوم در پیش گرفتن راهکارهای موثر در مقابله با قاچاق غیر قانونی تجهیزات نظامی و محمولههای مواد مرتبط با ادوات نظامی تاکید کرده است.
این نشست تشکیل ائتلاف میان کشورها را برای کاستن از بار تعهدات و برای بهبود توان اعضا و تقویت عملی راهکارها توصیه کرد.
«کارگروه ورشو» همچنین خواهان افزایش نظارت بر تولید و تقویت اهرمهای بینالمللی جهت رویارویی با سلاحهای کشتار جمعی بر اساس پیمانهای موجود شد، زیرا از نگاه اعضای حاضر، افزایش این نوع جنگافزار یک چالش مشترک جهانی است که همه اعضا برای مقابله با این تهدید باید همگام عمل کنند.
نشست منامه دومین اجلاس از این نوع، بعد از کنفرانس بهمن سال گذشته در ورشو، پایتخت لهستان، بود.
اما اجلاس این هفته در حالی که آمریکا، عربستان و شمار دیگری از کشورها ایران را عامل برخی تحرکات علیه با امنیت خلیج فارس نامیدهاند، برگزار شد.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در اجلاس ورشو حضور داشت و نماینده بلندپایه وزارت خارجه اسرائیل نیز در نشست منامه شرکت کرد در حالی که ظاهرا بحرین هنوز با اسرائیل مناسبات رسمی ندارد.
حضور دیپلمات ارشد اسرائیلی در این نشست، نشانی از آشکار شدن مناسبات پشت پرده این کشور با برخی از دولتهای خلیج فارس تلقی شد.
در بیانیه پایانی نشست منامه با امضای ۲۹ کشور، نام اسرائیل نیز رسما ذکر شد.
جمهوری اسلامی ایران تاکید کرده که امنیت دریایی خلیج فارس را باید کشورهای منطقه، ضمن واقعگرایی و همکاری با ایران، تامین کنند.
ایران همچنین از ورود اسرائیل به نزاعهای امنیتی خلیج فارس ابراز خشم کرده و نسبت به حضور عملی این کشور در این منطقه، پیشاپیش هشدار داده است.