روز یکشنبه، دوم مارس، کمیته روابط خارجی پارلمان بریتانیا گزارشی درباره ایران و امنیت جهانی منتشر کرد که در آن راه حل مشکل جامعه جهانی با ایران را در ارتباط بین ایران و آمریکا دانسته است.
گزارش کمیته روابط خارجی مجلس بریتانیا که اعضاء آن سال گذشته به ایران سفر کرده بودند از دولت خود خواسته است نکات طرح شده در این گزارش را در برقراری ارتباط بین ایران و امریکا مدنظر قرار دهد.
مایک گیپس، رییس این کمیته درباره چگونگی این ارتباط و مسائل دیگر به پرسش های رادیو فردا پاسخ می دهد.
آقای گیپس شما بارها به برقراری ارتباط بین ایران و آمریکا اشاره کرده اید، آیا منظورتان مذاکره بین این دو کشور است؟
مایک گیپس: نه، ما در این گزارش صحبت از مذاکره نمی کنیم. ما می گوییم آمریکا باید در مورد مسئله هسته ای با ایران وارد تعامل شود به همان ترتیبی که با کره شمالی به تعامل پرداخت.
آمریکا با وجودی که با کره شمالی مانند ایران روابط دیپلماتیک نداشت اما راه هایی برای تعامل یا گفت و گو با آنها پیدا کرد و توانست مسائل را پیش برد.
- «آنچه باعث دلسردی شدید ایران شده این است که جامعه جهانی در این مورد با وحدت کامل رای داده است. ایران امیدوار بود که چنین وحدتی حاصل نشود، در حالی که نه تنها تمام اعضاء دائمی شورای امنیت از جمله چین و روسیه به این قطعنامه سوم رای مثبت دادند بلکه تمام اعضاء غیر دائم نیز به اتفاق آرا به آن رای مثبت دادند.»
من فکر می کنم دولت آمریکا و سخنان اخیر خانم رایس، وزیر امور خارجه این کشور نشانه ای است از اینکه آمریکا حاضر است تا حدی با ایران به گفت و گو بپردازد. اما هم در آمریکا و هم در ایران موانعی در این زمینه وجود دارد. ما فکر می کنیم تا این موانع برداشته نشوند نتیجه ای در این زمینه حاصل نخواهد شد.
آمریکا کوشید از طریق اروپا با ایران وارد تعامل شود اما شما در گزارش تان می گویید اروپا موفق نشد. درست است؟
بله درست است. اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی سعی خود را کردند اما ایران از غنی سازی اورانیوم صرفنظر نکرد؛ موضوعی که می تواند در نهایتا منجر به تولید بمب هسته ای از سوی ایران شود. به همین خاطر ما باید راه جدیدی برای این مشکل پیدا کنیم و همان طور که گفتم فکر می کنم کلید اصلی برای گشودن در این مشکل، ایجاد ارتباط بین ایران و آمریکا باشد.
این هفته رییس جمهوری ایران به عراق سفر کرد که اولین سفر یک مقام ایرانی در این سطح به عراق پس از چندین دهه به شمار می رود. فکر می کنید که عراق بتواند پلی بین ایران و آمریکا باشد و نقشی را که شما در نظر دارید ایفا کند؟
نه من فکر نمی کنم که این کار از طریق عراق ممکن باشد. مهم آن است که ایران و آمریکا در باره موضوع هسته ای به گفت و گو بپردازند، چرا که روشن است ایران فکر می کند جامعه بین المللی به نوعی آنها را مجازات کرده است.
به نظر من باید با قاطعیت به ایران گفت که اگر مفاد قطعنامه سازمان ملل را رعایت نکند آن وقت با واکنش بسیار شدیدی از سوی جامعه جهانی روبرو خواهد شد.
در گزارش تان گفته اید تحریم ها تاکنون موثر نبوده و از این پس هم می تواند فقط به آقای احمدی نژاد کمک کند، چرا که او شکست برنامه های اقتصادی خود را به گردن تحریم ها می اندازد ولی می بینیم که بار دیگر روز سوم مارس دور سوم تحریم های سازمان ملل تصویب شد.
نه ما گفتیم که کاری که او می کند یعنی رییس جمهوری ایران، این است که از تحریم ها برای مقصر شناساندن تمام جهان استفاده می کند.
بنابر این وقتی تحریم ها صورت می گیرد باید خیلی آگاهانه و دقیق باشد. من فکر می کنم این قطعنامه جدید سازمان ملل که تصویب شد همانطور بود که ما می خواستیم. چرا که فقط برخی افراد درون نظام ایران و همچنین تکنولوژی خاصی را هدف قرار می دهد و طوری تنظیم شده که به مردم ایران و اقتصاد آنها صدمه نزند.
با این حال فکر نمی کنید که این تحریم های جدید باز هم نزدیکی ایران و آمریکا را یک قدم دیگر به عقب اندازد؟
من فکر می کنم آنچه باعث دلسردی شدید ایران شده این است که جامعه جهانی در این مورد با وحدت کامل رای داده است. ایران امیدوار بود که چنین وحدتی حاصل نشود، در حالی که نه تنها تمام اعضاء دائمی شورای امنیت از جمله چین و روسیه به این قطعنامه سوم رای مثبت دادند بلکه تمام اعضاء غیر دائم نیز به اتفاق آرا به آن رای مثبت دادند.
این یک وحدت بسیار بسیار محکمی از سوی جامعه جهانی است و ایران باید بداند که اختلافش فقط با اروپا و آمریکا نیست بلکه با تمامی جامعه جهانی است.
ایران بر اساس قوانین بین الملل مسئولیت دارد که به این قطعنامه پاسخ مساعد دهد.