رضا تقی‌زاده تحلیل‌گر ایرانی مقیم بریتانیاست که در حوزه مسائل ایران و سیاست داخلی و خارجی صاحب نظر است.
مذاکرات رویاروی ۵ مارس مابین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل و اوباما رئیس جمهور آمریکا را می‌توان، بخش بااهمیت هفته‌ای سرنوشت‌ساز در رابطه با ایران، موضوع جنگ احتمالی علیه جمهوری اسلامی، مناسبات دشوار کنونی واشنگتن-تل‌آویو، و تا حدودی مرتبط با نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در ماه نوامبر سال جاری تلقی کرد.
در تازه‌ترین واکنش نسبت به تحولات مرتبط با خط لوله‌ای که در صورت تکمیل قرار است گاز طبیعی ایران را به پاکستان برساند، «فردوس عاشق آوان»، وزیر اطلاعات و مخابرات دولت اسلام‌آباد، روز یک‌شنبه، ۲۶ فوریه، در لاهور اعلام داشت که اجرای طرح یاد شده با وجود تمامی مشکلات موجود همچنان پیگیری می‌شود.
بخشی از گزارش تازه یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، پیرامون فعالیت‌های اتمی ایران حاکی از مفقود شدن ۲۰ کیلو فلز اورانیوم با غلظت ۲۰ درصد است. در همین گزارش ذخیره اورانیوم ۲۰ درصد غنی‌سازی شده ایران ۱۰۵ کیلو گرم و ظرفیت ماهانه تولید ۱۴ کیلوگرم (در مقایسه با ۶ کیلوگرم گذشته) اعلام شده است.
مجلس قانون‌گذاری مصر با هدایت «حزب آزادی و عدالت، اخوان‌المسلمین، از وزارت خارجه این کشور خواسته است که در مناسبات آینده قاهره با تهران بر اساس بینشی عمل شود که در آن ادامه حمایت تهران از حکومت اسد، روابط (گرم) قاهره با کشور‌های عرب خلیج فارس، و همچنین روح انقلاب جاری (بهار عربی) رعایت شود.
تازه ترين پيشنهاد علی اکبر صالحی، وزير خارجه جمهوری اسلامی بر پيروی از «راه حل برد- برد» در موضوع پرونده اتمی ايران، همزمان با حضور گروه تازه ای از بازرسان آژانس بين المللی انرژی اتمی در تهران، نشانه سخت تر شدن مواضع ايران، بازگشت به ديپلماسی انعطاف ناپذير اتمی چهار سال گذشته و در نتيجه کاهش شانس دست يافتن به توافق مشترک با جامعه جهانی در آينده قابل پيش بينی است.
ديدار چهار روزه شی جین پینگ، معاون رييس جمهور و رهبر آينده چين، از آمريکا، سفر همزمان ژائی جون معاون وزير خارجه آن کشور به تهران، بمنظور مذاکره پيرامون فعاليت های اتمی جمهوری اسلامی، و حضور روز گذشته وی در دمشق، بمنظور مذاکره پيرامون آينده سوريه، نشانه فعال تر شدن پکن در صحنه جهانی و شکل گرفتن تغييرات رفتاری در مناسبات خارجی آن کشور، پيش از انتقال آرام قدرت در پکن است.
ارسال پاسخ تهران به نامه کاترين اشتون، اندکی پس از انتشار خبر توليد سوخت اتمی برای راکتور آزمايشگاهی تهران، بمنظور نمايش قبول مذاکره از موضع قدرت صورت گرفته و در عمل بازگشت به چار چوب مذاکرات گذشته با گروه ۱+۵ ، بر اساس طرح مبادله سوخت با اورانيوم غنی سازی شده ايران را نا ممکن خواهد ساخت
گزارش روز دوشنبه واشنگتن پست پيرامون ترور همسر وابسته نظامی اسرائيل در دهلی، و انتشار همزمان خبر خنثی ساختن اقدام تروريستی ديگری عليه «اسحاق گربر» سفير اسرائيل در تفليس، يک روز پس از احضار جوانشير آخوندف سفير جمهوری آذربايجان به وزارت خارجه جمهوری اسلامی و اعتراض نسبت به آنچه «همکاری با شبکه های جاسوسی اسرائيل» خوانده شده، نشانه بالاگرفتن رويارويی تلافی جويانه سرويس های اطلاعاتی دو کشور طی هفته های اخير است.
اظهارات روز جمعه داوود اغلو وزير خارجه ترکيه، در واشنگتن، داير بر " آمادگی ايران برای آغاز گفتگو های اتمی با گروه ۱+۵ "، در فاصله چند روز پس از پايان ديدار بی نتيجه گروه شش نفره بازرسان آژانس از تهران، بيش از داشتن پيام تازه ای در اين زمينه، نشانه ادامه تلاش آنکارا برای حفظ دوستی با تهران، علی رغم بروز شکاف های اخير در مناسبات دو کشور است.
دو روز پس از آغاز رزمایش نیروی زمینی سپاه در مناطق جنوبی ایران، موسوم به «حامیان ولایت»، نیروی دریایی آمریکا، از روز دوشنبه ششم فوریه، رزمایش گسترده‌ای را با شرکت ۲۰ هزار نیروی رزمی، و همراهی واحد‌هایی از بریتانیا، فرانسه، هلند و ایتالیا، در سواحل شرقی این کشور آغاز کردند.
سفر روز سه شنبه لاوروف وزير خارجه روسيه به دمشق، ۴۸ ساعت بعد از وتوی قطعنامه شورای امنيت عليه دولت سوريه، که با واکنش های منفی فراوان در سراسر جهان روبرو شد و وزير خارجه قطر آن را «مجوز برای ادامه کشتار » خواند، اگر چه با هدف نمادين پشتيبانی مسکو از رژيم اسد صورت می گيرد ولی در باطن اقدامی است برای يافتن راه کار مسالمت آميز تغيير رژيم سوريه، با حفظ نفوذ و حضور روسيه در آن کشور.
سفر روز جمعه اسماعیل هنیه، رئیس دولت خودگردان نوار غزه به تهران، بعد از اقامت چند روزه وی در دوحه و انجام مذاکرات رسمی با مقامات قطر، در آستانه خانه‌تکانی سیاسی با اهمیتی صورت می‌گیرد که در نهایت گروه نظامی‌گرای حماس را از محور دمشق-تهران دور و به عمل‌گرایان ثروتمند و بانفوذ منطقه نزدیکتر خواهد ساخت.
عدم صدور بیانیه پایانی مذاکرات سه روزه نمایندگان ارشد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با نمایندگان جمهوری اسلامی که عمدتا در دبیرخانه شورای امنیت ملی ایران متمرکز بود، اگرچه لزوما نشانه شکست کامل ماموریت هیئت بلندپایه اعزامی آژانس نیست، در عین حال حاکی از بی‌نتیجه ماندن احتمالی گفت‌وگو‌ها و عدم توافق در زمینه تعیین سر فصل مذاکرات بعدی با گروه ۱+۵ است.
توقف صدور گاز ترکمنستان به ایران، بعد از اعلام تحریم بانک مرکزی جمهوری اسلامی از سوی آمریکا و تصمیم جامعه اروپا دایر بر قطع واردات نفت خام از ایران، می‌تواند طی ماه‌های آینده مورد توجه قرار گرفته و بار دیگر مناطق شمالی ایران را با بحرانی مشابه با وضعیت دشوار زمستان سال ۱۳۸۶ روبه‌رو سازد.
حضور نمایندگان ارشد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تهران، همزمان با افزایش بی‌سابقه ناوهای جنگی آمریکا و متحدان آن کشور در آب‌های خلیج فارس، و اندکی بعد از اعلام تصمیم جامعه اروپا دایر بر تحریم خرید نفت ایران، فرصت تازه‌ای است که جامعه جهانی، ضمن تشدید فشار‌های جنگی، مالی و روانی، برای انجام گفت‌وگوهای اتمی در اختیار جمهوری اسلامی قرار می‌دهد.
سقوط ارزش ريال، پول ملی ايران، در برابر ارز های معتبر جهان، و حتی پول های محلی، در کشور های جنگ زده همسايه عراق و افغانستان، و دو برابر شدن نرخ خريد و فروش سکه طلا در کمتر از سه ماه، نشانه تشديد نگرانی ها ی ناشی از وخامت وضع موجود داخلی، و واکنش توام با ترس بازار نسبت به سخت تر شدن شرايط زندگی در آينده است.
اظهارات سرد کاترین اشتون دایر بر تجدید دعوت از تهران به انجام «مذاکرات بدون پیش‌شرط اتمی»، در چارچوب نامه مهرماه گروه ۱+۵ به دبیر شورای امنیت ملی ایران، در آستانه جلسه روز دوشنبه جامعه اروپا، نشانه شکست میانجی‌گری اخیر ترکیه و دل شستن کامل جامعه جهانی از رسیدن به توافق هسته‌ای با جمهوری اسلامی در شرایط کنونی است.
یک هفته پس از بازگشت علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی ایران، از آنکارا، ظاهرا در راس یک هیئت پارلمانی، و انجام مذاکرات طولانی وی با احمد داووداوغلو، وزیر خارجه ترکیه، علی‌اکبر صالحی زیر پوشش «شرکت در جلسه کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی» و با هدف پیگیری مذاکرات مقدماتی اتمی با جامعه جهانی، پیش از عزیمت هیئت بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران، راهی آنکارا شده است.
طرح مکرر دیدگاه‌های مقامات ارشد دولت روسیه پیرامون مسائل امنیتی ایران طی روزهای اخیر، بازتابی از افزایش نگرانی‌های مسکو از رانده شدن به حاشیه در این رابطه، و قرار گرفتن در مقابل عمل انجام شده بدون یافتن فرصت ایفای نقش کلیدی در روند تغییرات منطقه است.
تحویل سلاح‌های تازه به نیروهای مسلح عربستان و همچنین ایستادگی در کنار ریاض به منظور دفاع از امنیت خلیج فارس و گشوده نگاه داشتن تنگه هرمز از جمله مهم‌ترین موضوعات مطرح در مذاکرات روز جمعه بین پادشاه عربستان و نخست وزیر بریتانیاست.
بیشتر
