استاد علوم سیاسی در دانشگاه کارولینای شرقی
تبدیل صحنه رقابت‌های ورزشی به خصومت‌های اجتماعی و سیاسی امر بی‌سابقه‌ای نیست، ولی در طول تاریخ اخیر جهان و در مقایسه با سایر شکل‌های تروریسم کمتر اتفاق افتاده است. شاید مهم‌ترین مورد این گونه خصومت‌های خونین در جریان المپیک ۱۹۷۲ در مونیخ آلمان اتفاق افتاد که در خلال آن فلسطینی‌ها با کشتار دوازده ورزشکار اسرائیلی تا حد زیادی به مشروعیت خود لطمه زدند، هرچند که خواسته‌های خود را نیز برای اولین بار در سطح جهانی مطرح کردند.
سال‌ها پیش، عبدالرحمن علوی مقاله‌ای را در دو شماره متوالی از روزنامه جمهوری اسلامی منتشر کرد که در آن خطرات و احتمال انفجار نیروگاه‌های اتمی را به عنوان یکی از دلایل نا‌مناسب بودن چنین نیروگاه‌هایی برای کشورمان معرفی می‌کرد. از جمله استدلال‌هایی که عبدالرحمن علوی در آن مقاله آورده بود این بود که «در صورت انفجار یک نیروگاه اتمی ۱۰۰ تا ۲۰۰ مگاواتی در یک منطقه کم‌جمعیت ۴۱۰۰ نفر فورا مرده و چهار هزار نفر به بیماری‌هایی مبتلا خواهند شد که کاملا علاج‌ناپذیر می‌باشد». علاوه بر آن علوی تاکید می‌کند که «پس‌مانده‌های اتمی مسائل زیادی را برای کشور دارنده نیروگاه اتمی ایجاد می‌کند».
در بخش قبلی رويدادهای اخير مذاکرات ايران و غرب را تا سال ۲۰۰۸بررسی کرديم. در اين قسمت بيشتر به رويدادهای دوران رياست جمهوری باراک اوباما توجه خواهد شد.
جليل روشندل استاد علوم سياسی و امنيت بين‌الملل در دانشگاه کارولينای شرقی در دو مقطع رويدادهای اخير را در چارچوب مذاکرات ايران و غرب که اکنون از مرز ۱۰ سال هم گذشته بررسی می کند.
این مقاله در سه قسمت به مطالعه رویداد‌ها، کنش‌ها و واکنش‌های بین‌المللی در سال گذشته پرداخته است. در قسمت اول عمدتا تحولات خاورمیانه در کشورهای تونس لیبی، عراق و مصر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در بخش دوم به تحولات سیاست بین‌الملل در سوریه، ایران، اسرائیل و ترکیه پرداختیم. در این بخش تعاملات سياسی، نظامی و استراتژيک ايران در سال گذشته مورد بررسی قرار می گیرد.
این مقاله در سه قسمت به مطالعه رویداد‌ها، کنش‌ها و واکنش‌های بین‌المللی در سال گذشته می‌پردازد. در قسمت اول عمدتا تحولات خاورمیانه در کشورهای تونس لیبی، عراق و مصر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و در این بخش به تحولات سیاست بین‌الملل در سوریه، ایران، اسرائیل و ترکیه خواهیم پرداخت.
این مقاله در سه قسمت به مطالعه رویداد‌ها، کنش‌ها و واکنش‌های بین‌المللی در سال گذشته می‌پردازد. در قسمت اول عمدتا تحولات خاورمیانه را در کشورهای تونس لیبی، عراق و مصر مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهیم و در بخش بعدی به تحولات سیاست بین‌الملل در سوریه، ایران، اسرائیل و ترکیه خواهیم پرداخت.
جنبش عدم تعهد محصول مقاومت رهبران دگراندیش در دوران جنگ سرد است. بین ۱۹۱۴ و ۱۹۴۵ دو جنگ جهانی دنیا را به آتش و خون کشید. اختلافاتی که بین قدرت‌های «فائقه» دنیا موجب این دو جنگ شد کمتر به کشورهای کم‌قدرت و کوچک دنیا مربوط می‌شد، ولی آثار مخرب آن در چنین کشورهایی بیشتر بود. اما هر دو جنگ آسیب‌پذیری این کشور‌ها را پررنگ‌تر کرد و به رهبران آنان آموخت که اگر در موج اختلافات قدرت‌های بزرگ دنیا گرفتار شوند فقط بازنده خواهند بود، چرا که قدرت‌های بزرگ این کشورهای کوچک و آسیب‌پذیر را اشغال و منابع آنان را بر باد خواهند داد.
در بخش اول اين مقاله دو قسمتی گفته شد که منازعه ايران و امارات در حال دگرگونی و استحاله است. طيفی از انتخاب ها از حفظ وضع موجود گرفته تا توسل به جنگ و خونريزی برسرراه دو کشور قرار دارد.
بیانیه مشترک ۲۷ ژوئن کاخ سفید و امارات متحده عربی اشاره‌ای داشت به مذاکرات مستقیم ایران و امارات بر سر جزایر تنب و ابوموسی. واکنش ایران به این بیانیه، آن‌هم در میانه مسایل مهمتری مانند شدیدترین تحریم‌های نفتی و اقتصادی در تاریخ تحریم علیه ایران، در نوع خود جالب است و نوع تفسیر انجام شده جای تعمق دارد.
حکم محمد مرسی، ریيس جمهوری مصر، مبنی بر برگرداندن و اعاده وضعيت مجلس مصر که توسط شورای نظامی منحل شده بود بخش عمده ای از تيترهای خبری جهان را به خود اختصاص داده است.
خيزش های مردمی چند سال اخير در خاور ميانه چه از نوع خود جوش و مردمی آن ( مصر) و چه از نوع سزارينی و حمايت مداخله گرانه خارجی (ليبی)، يک ويژگی مشترک داشته اند و آن وجود هاله پر رنگی از ايداليسم تخيلی است که در سطح وسيعی نه تنها مصر بلکه سراسرمنطقه را در بر گرفته و به نظر نمی رسد قصد رها کردن مردم اين منطقه را داشته باشد.
این سومین مقاله ای است که برخی از ابعاد معمای امنيت در خليج فارس را مورد بحث و گفتگو قرار می دهد. دو بخش نخست این مقاله، «ایران، بحرین، و معمای امنیت خلیج فارس» و « عوامل بازدارنده امنیتی بین اعراب خلیج فارس» پیشتر در سایت رادیو فردا منتشر شده است.
این دومین مقاله ای است که برخی از ابعاد معمای امنيت در خليج فارس را مورد بحث و گفتگو قرار می دهد. بخش نخست این مقاله، «ایران، بحرین، و معمای امنیت خلیج فارس»، پیشتر در سایت رادیو فردا منتشر شده است.
امنیت خلیج فارس ابعاد گوناگون و خطیر داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی دارد. هرگونه تلاش در ایجاد تغییر در ساختار امنیتی این آبراه بین‌المللی متضمن تنش‌ها و بحران‌ها بوده و حتی امکان فعال‌سازی منازعات منطقه‌ای و بین‌المللی را در پی خواهد داشت.
آ يا هنوز نظريه برخورد تمدن های ساموئل هانتينگتون معتبر است؟ چه بر سر پيش بينی ساموئل هانتينگتون آمده است که معتقد بود پس از کمونيسم، جهان شاهد چالش بين ايالات متحده آمريکا و تمدن های عمده دنيا خواهد شد؟
تحولات موسوم به بهار عربی، مهم‌ترین رخداد منطقه خاورمیانه در سال ۲۰۱۱ میلادی بود. دکتر جلیل روشندل، مدیر مطالعات امنیتی در «دانشگاه کارولینای شرقی» در آمریکا در مقاله‌ای که برای رادیو فردا به رشته تحریر در آورده تلاش کرده است که در قالب چارچوب‌های نظری روابط بین‌الملل به بررسی این تحولات بپردازد.
وقتی صحبت از دولت فلسطینی می‌شود، خیلی‌ها بلافاصله انگشت اتهام را به سوی اسرائیل دراز می‌کنند و اسرائیل را عامل و علت عدم تشکیل آن می‌دانند. شاید در نگاه اول این تحلیل درستی به نظر برسد، حداقل ساده‌ترین توجیهی است که می‌توان از طریق آن سیاه را در برابر سفید قرار داد و از طریق برجسته کردن تعارضات بین دو پدیده یکی را مسئول شرایط عارض بر دیگری دانست و نتیجه‌ای مطلوب و قابل پذیرش عام از آن استنباط کرد.
بالاخره پس از گذشت حدود چهل سال یکی از دو نیروگاه اتمی ایران که از زمان شاه شروع به ساخت آن شده بود، خاتمه یافت. نیروگاهی که در دهه ۱۹۷۰ با تکنولوژی غربی بنیانگذاری شده بود سرانجام پس از قریب پانزده سال امروز و فردا کردن روس‌ها روشن شد و پیش‌بینی می‌شود بزودی وارد مرحله تولید کامل گردد.
بیشتر
