رضا تقی‌زاده تحلیل‌گر ایرانی مقیم بریتانیاست که در حوزه مسائل ایران و سیاست داخلی و خارجی صاحب نظر است.
دیدار اردوغان از تهران، مهم‌ترین بخش از سفر چند روزه‌ای است که نخست‌وزیر اسلامگرای ترکیه از اسلام آباد آغاز کرده و قرار است در واشنگتن به پایان ببرد.
به دنبال ایستادگی نمایندگان ایران و رد پیش‌نویس پیشنهادی آذربایجان برای تدوین قرارداد مشترک حفظ امنیت خزر، تلاش‌های باکو در جهت دست یافتن به یک توافق همکاری تازه بین همسایگان خزر دست کم تا سال آینده مسیحی به تعویق افتاد.
اعزام یک هیات کوچک کارشناسی به مذاکرات چهارجانبه اتمی در وین، تعویق چندباره زمان از سرگیری مذاکرات پس از قطع جلسه اول به بهانه اعتراض به حضور فرانسه، مصاحبه همزمان متکی در تهران با هدف تحت‌الشعاع قرار دادن مذاکرات وین و همچنین خودداری از اعلام پاسخ قطعی به پیش‌نویس محمد البرادعی از جمله تلاش‌هایی است که تهران به منظور کاهش هزینه‌های اشتباه سعید جلیلی در ژنو صورت داده است.
در طول دو دهه گذشته، نظام سیاسی ایران استراتژی «مشغول نگهداشتن دشمنان خارجی، بیرون از مرزهای ایران» را علیه اسرائیل، در لبنان و فلسطین، و علیه آمریکا، در عراق و افغانستان پیگیری کرده است. با ضعیف‌تر شدن پایگاه مردمی دولت و تشدید فضای امنیتی در شهرها، به نظر می‌رسد که امنیت داخلی ایران اینک با تهدیدهای تازه‌ای روبه‌رو است.
دشواری‌های دست یافتن به توافق اصولی با تهران، طی گفت‌‌وگوهای چهار جانبه اتمی ایران با نمایندگان روسیه، آمریکا و فرانسه در وین، بیشتر از آن است که مقامات کرملین با هدف خاص تبلیغ می‌کنند.
دو روز پس از اعلام لغو مانور هوايی «آناتولی» در ترکيه که قرار بود در آن نيروی هوايی اسرائيل نيز شرکت داشته جويد، نيروهای آمريکائی تمرين دفاع موشکی گسترده ای را در خاک اسرائيل آغاز کرده اند.
اندکی پیش از عزیمت هیلاری کلینتون وزیر خارجه آمریکا به اروپا و انجام دیدار با رهبران کرملین در اخرین مرحله از سفر جاری، واشنگتن به منظور بررسی روش‌های مؤثر مقابله با برنامه توسعه اتمی ایران، میزبان دیدار محرمانه نمایندگان ۱۱ کشور متحد آمریکا بود.
امضای پیمان تجدید روابط سیاسی مابین آنکارا و ایروان نه تنها در دو کشور یاد شده، که نزد سه کشور همسایه آذربایجان، ایران و روسیه نیز واکنش‌های قابل ملاحظه‌ای را بر انگیخت.
کنفرانس سران چهار کشور ساحلی خزر در اکتائو قزاقستان، که روز ۲۲ شهریور در غیاب ایران برگزار شد، تهران را نسبت به تغییرات سریع امنیتی در خزر هشیارتر ساخت. پاسخ تازه ایران به آرایش های امنیتی یاد شده، حاکی از آمادگی برای «استفاده از قدرت» در دفاع از حدود و حقوق ملی در این دریاچه خانگی است.
دیدار نیکلا سرکوزی از قزاقستان به منزله گام مهمی است در جهت توسعه روابط فرانسه با کشورهای حوزه خزر و همچنین فعال‌تر ساختن حضور این کشور در تحولات منطقه آسیای میانه.
به رغم پاره‌ای از انتظارات خوشبینانه مقامات سیاسی و مطبوعات غربی، سفر محمد البرادعی مدیر کل خاتمه خدمت یافته آژانس بین المللی انرژی اتمی به تهران، از حدود دیدارهای تشریفاتی یک سفیر حسن نیت فراتر نخواهد رفت.
ديدارمستقيم ويليام برنز معاون وزير خارجه و رييس هيات نمايندگی امريکا با سعيد جليلی دبير شورای امنيت ملی ايران، در حاشيه مذاکرات رسمی گروه ۱+۵ در ژنو، اگرچه خبر ساز ترين رويداد مذاکرات ياد شده بود، با اين وجود مهمترين بازده مذاکرات، تعيين تاريخ برای انجام دور دوم گفتگو ها در پايان ماه اکتبر جاری است.
اظهار خوشبينی و «نگاه مثبت» سعيد جليلی، در آستانه عزيمت به ژنو، نسبت به نتايج محتمل مذاکراتی که قرار است دبير شورای امنيت ملی و مذاکره کننده ارشد ديپلماسی هسته ای ايران طی گفتگوهای روز اول اکتبر با نمايندگان گروه ۱+۵ بعمل آورد، لزوما نشانه تغيير خاص در سياست های اتمی ايران نيست.
اندکی پس از آشکار شدن وجود یک مرکز غنی‌سازی اورانیوم اعلام نشده در نزدیکی قم، موضوع قانون‌شکنی ایران در عدم اعلام وجود چنین مرکزی، به یک بحث حقوقی گسترده در سراسر جهان تبدیل شده است.
تاييد ناگهانى وجود يك مركز اعلام نشده غنى سازى اورانيوم در جنوب غربى تهران ضمن بر انگيختن موج هاى تازه اى از انتقاد و اتهام عليه برنامه هاى اتمى ايران، احتمال شكست مذاكرات نمايندگان گروه ۱+۵ با دبير شوراى امنيت ملى جمهورى اسلامى را كه قرار است روز اول اكتبر در ژنو برگزار شود بيش از پيش افزايش داده است.
حضور همزمان رجب طیب اردوغان نخست‌وزیر ترکیه و محمود احمدی‌نژاد رئیس جمهوری اسلامی در شصت و چهارمین اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل، مقایسه تفاوت‌های آشکار برخورد جامعه جهانی با دو کشور همسایه مسلمان و غیرعرب خاورمیانه را اجتناب‌ناپذیر ساخته است.
در جريان نمايش هوايى تهران كه به مناسبت آغاز هفته جنگ با عراق برگزار شد، بار ديگر بازمانده‌هاى فرسوده نيروى هوايى سالمند ايران به پرواز درآمدند.
برگزاری کنفرانس «امنیت منطقه خزر» در شورای اروپا، پس از پایان دیدار رهبران چهار کشور ساحلی خزر در قزاقستان، به منظور توسعه همکاری‌های مشترک، نشانه علاقه‌مندی و در عین حال نگرانی جامعه اروپا در قبال تحولات آینده در این منطقه حساس از جهان به شمار می‌رود.
چند ساعت پس از آنکه باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا طی یک مکالمه غیرمنتظره تلفنی در آخرین ساعات چهارشنبه شب، یان فیشر نخست‌وزیر جمهوری چک را از تصمیم خود دایر بر لغو طرح استقرار سیستم هشدار دهنده دفاعی در آن کشور مطلع ساخت، الن تاچر معاون وزیر کنترل تسلیحات و امنیت بین‌المللی آمریکا، به منظور ادای توضیحات بیشتر در این زمینه وارد پراگ شد.
اظهارات روز ۱۴ سپتامبر یوکیا آمانو، مدیرکل جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، پیرامون انجام دور تازه‌ای از گفت‌وگوها برای روشن شدن بخش‌های مشکوک پرونده اتمی ایران در دو هفته آینده حاکی از گسترش تلاش‌های هماهنگ نظام جهانی به منظور متوقف ساختن بخش‌های حساس برنامه توسعه اتمی ایران است.
بیشتر
