استاد علوم سیاسی در دانشگاه کارولینای شرقی
فقط چند هفته به انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا باقی مانده و هر روز بازار رقابت بین دو کاندیدای اصلی داغ و داغ تر می شود. به موازات رقابتی بیامان، بازار آمارگیریهای علمی هم پر رونق است و ظاهرا نتایج آماری موجود نشان می دهد دو کاندیدا به نحو بیسابقهای به یکدیگر نزدیک و نزدیکتر می شوند.
این روزها در سراسر دنیا و بخصوص در آمریکا میلیونها خانواده مستقیم و یا غیر مستقیم به یاد فاجعه یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ هستند.
سرانجام و پس از چندین بار تاخیر، گزارش کمیته بررسی در خصوص جنگ عراق موسوم به گزارش چیلکات منتشر شد.
مطالعات انجام شده نشان میدهد در ایالات متحده در خلال دهه ۱۹۷۰ حدود ۳۰ مورد حمله به شیوه تروریسم گرگ تنها صورت گرفت در حالیکه در دهه ۲۰۰۰ این رقم به بیش از شانزده برابر رسید.
برخی از کارشناسان و پژوهشگران مسایل امنیت ملی براین باورند که قدرت به یک معیار ساده بستگی دارد و آن عبارت است از فاصله مکانی که یک مشاور امنیت ملی در جلسات مشورتی و رسمی نزدیک به شخص رئیس جمهور مینشیند.
محافظهکاران مخالفت دونالد ترامپ معتقدند او نهاد ریاست جمهوری را در آمریکا تضعیف خواهد کرد. بسیاری او را محافظهکار نمیدانند و یا در جمهوریخواه بودن وی شک میکنند.
در تاریخ روابط بینالملل روز ۱۶ ژانویه ۲۰۱۶ برابر با ۲۶ دیماه ۱۳۹۴روزی بهیادماندنی خواهد بود، چرا که در این روز ایران و آمریکا در چارچوب مذاکرات دوسالهای که با عنوان مذاکرات ۱+۵ شهرت دارد به توافق نهایی رسیدند و توانستند موافقتنامه اتمی برجام را به مرحله اجرا برسانند.
عربستان سعودی روابط دیپلماتیک را با ایران قطع و کادر دیپلماتیک ایران را از ریاض اخراج کرد. بحرین، سودان، و جیبوتی نیز به تبعیت از عربستان روابط خود را با ایران قطع کردند.
از زمان آغاز ناآرامیها در ماه مارس ۲۰۱۱ در سوریه تقریبا پنج سال میگذرد. آنچه به نام طرح خواستههای مردم شروع شد به سرعت با سرکوب بیرحمانه رژیم بشار اسد مواجه و به تبدیل به زمینههای مناسب برای شکلگیری گروههای مسلح گردید. درگیری درونگروهی و درگیری ارتش وفادار به اسد با این گروهها در طول سال ۲۰۱۵ جنگ را در همه جای سوریه گسترده و آمار کشتهشدگان را به بیش از ۲۵۰۰۰۰ نفر و بیش از ۴ میلیون پناهنده رسانده است.
سال گذشته یکی از پر آشوبترین سالهای خاورمیانه بود. تحولات بنیادینی در همه جای این بخش از دنیا جریان داشت که بیتردید بر فضای سیاسی وفرهنگی یکایک کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا تاثیرات عمدهای گذاشت. علاوه بر آن روابط این کشورها با یکدیگر و با نظام بینالمللی تحت تاثیراین دگرگونیها و تحولات بنیادین قرار گرفت. مقاله زیر عمدتاً بر تحولات کشور مصر متمرکز است که یکی از این کانونهای پر تلاطم خاور میانه محسوب میشود.
امروز اثبات مقصر بحران سوریه دیگر اهمیتی ندارد چرا که اگر حتی این جنگ از آغاز حاصل توطئه بوده باشد، رژیم بشار اسد به جای خنثیسازی «توطئه»، مردم عادی را از لبه تیغ گذرانده و نابود کرده است. عملی که خرد رهبری وی را آشکارا به زیر سوال میبرد.
اعلام آمادگی سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه برای حمایت از شورشیان میانهرو مخالف اسد که در عین حال با گروههای جهادی و بهاصطلاح «حکومت اسلامی» نیز در حال نبرد هستند، بسیار شگفتانگیز بود.
جهان پس از یازدهم سپتامبر جهان دیگری است و آمریکای پس از یازدهم سپتامبر شباهتی به آمریکای قبل از آن ندارد. بیش از یک تریلیون دلار هزینه دو جنگ افغانستان و عراق بر بودجه ایالات متحده تحمیل شده و اضافه بودجه دهههای گذشته را تبدیل به کسر بودجهای کرده است.
اخیراً انجمن کنترل تسلیحات در پاسخ به بسیاری از سئوالات متداول درمورد طرح جامع مشترک (برجام) خبرنامهای را در دو بخش منتشر کرده است. متن زیر با کمترین تغییر از اصل مطلب منتشر شده گرفته شده است. اصل و بسیاری از مطالب مربوط به معامله اتمی ایران در وبسایت انجمن (اینجا) قابل دسترسی است. متن کوتاه زیر با کمترین تغییر به فارسی برگردانده شده و حاوی اطلاعات دقیقی است که شبهات زیادی را برطرف میسازد. در مورارد معدودی برای وضوح بیشتر برخی واژهها یا عبارات در داخل [ ] آمده است که در متن اصلی موجود نیست.
(بخش دوم)ـ زرادخانه موشکی ایران و کل ساختار تدافعی ایران بعد از هشت سال جنگ با عراق دوبارهسازی شده است. ایران به دلایل گوناگون تحت انواع تحریمها و رژیمهای کنترل صادرات و واردات تسلیحاتی قرار داشت و بنا بر این سعی کرد توان دفاعی خود را از طریق دور زدن آن تحریمها ایجاد کند. یکی از این راهها نزدیک شدن به کشورهایی مانند چین و روسیه و یا کره شمالی بود.
ایران از دوران جنگ با عراق، علاقمندی خاصی به تولید، تحقیق و توسعه در زمینه طیف وسیعی از موشکهای بالیستیک و توانایی پرتاب آنها به فضا پیدا کرده است. این علاقمندی که در آغاز ناشی از یک آسیبپذیری و خلاء دفاعی بود کمکم ابعاد گوناگونی یافت. امروزه همین توانایی معضل عمدهای برای ایران ایجاد کرده و علیرغم توافق برای عقبنشینی اتمی، هنوز این نگرانی وجود دارد که ایران بخواهد سطح توانایی موشکی خود را تا حد کلاهک اتمی افزایش دهد.
در مقالههای پیشین ، تحت عنوان «کارنامه دو ساله سیاست خارجی روحانی»، ابعادی از عملکرد دوساله سیاست خارجی روحانی را در ارتباط با موانع داخلی و ساختاری و همچنین مشکلات اجرایی آن در سطح منطقهای بررسی کردیم.
نگاهی به خواستههای ۱+۵ نشان میدهد ایران در چه زمینههایی هنوز توافق کامل نکرده و خواستههای غرب چیست. برخی از این مسایل کلان و برخی دیگر از اجزای همان اقلام محسوب میشوند. یادداشت جلیل روشندل را در این باره بخوانید.
فاز نهایی مذاکرات ایران با ۱+۵ ساعات پایانی خود را پشت سر میگذارد. علیرغم نوسانات خطرناکی که در طول هیجده ماه گذشته شاهد آن بودهایم هرقدر که به پایان این ماجرا نزدیک میشویم خوشبینی ها بیشتر و پر رنگتر است. موانع داخلی در میان کشورهای غربی و بهویژه آمریکا تا حد زیادی کانالیزه شده و با حق بررسی توافق نهایی که به مخالفان باراک اوباما در کنگره داده شد این مخالفتها در حدی نیست که اصل معامله را تحتالشعاع قرار بدهد. اینکه توافقی در راه است تقریباً قطعی است.
آنچه در دو سال اخیر شاهد آن بودهایم حاکی از آن است که مجریان سیاست خارجی روحانی در زنجیر محدودیتهای کمرشکنی بودهاند که علیرغم نشانههای خوشبینانه، پایان کار را به سمت نتایج بیمقدار و حتی منفی هدایت کرده است.
بیشتر